Via pushbacks holt de EU het asielrecht uit – maar wat zijn het eigenlijk?
Kilometerslange met prikkeldraad omheinde hekken, extreem politiegeweld en levensgevaarlijke overtochten in gammele bootjes op de Middellandse Zee. Vluchtelingen en migranten doen er ondanks de vele hindernissen en uit wanhoop alles aan om de EU te bereiken in een zoektocht naar veiligheid, een eerlijke asielprocedure en een betere toekomst. Tegelijkertijd proberen EU-lidstaten dat te voorkomen via illegale pushbacks en pullbacks. Maar wat zijn dat eigenlijk? Wij leggen het uit.
Wat zijn pull- en pushbacks?
Pushbacks zijn het – vaak extreem gewelddadig – terugdrijven van vluchtelingen en migranten naar niet EU-landen zodra zij de grens van een EU-land zijn overgestoken. Dit is illegaal en een schending van het internationaal recht. Immers heeft ieder mens, eenmaal op Europees grondgebied, recht op een eerlijke asielprocedure.
Pullbacks zijn vergelijkbaar. Alleen worden mensen op de vlucht via pullbacks niet teruggeduwd vanuit EU-landen, maar juist teruggehaald door landen als Turkije en Libië. Zo wordt voorkomen dat ze de EU ooit bereiken om asiel aan te vragen. Ook pullbacks gaan gepaard met geweld en mensenrechtenschendingen.
Bron: Border Violence Monitoring Network
Maar mensen op de vlucht hebben toch recht op een eerlijke asielprocedure?
Klopt. Voorstellen voor eerlijke verdeling van mensen op de vlucht over alle lidstaten van de EU liggen er, maar worden vooral door de Noordelijke Europese landen, zoals Nederland, tegengehouden.
Landen aan de buitengrenzen van de EU zijn dus genoodzaakt om de meeste asielzoekers op te vangen. Of juist niet, want door die landen wordt er flink geïnvesteerd om vluchtelingen en migranten met man en macht buiten te houden en hen van het vluchtelingenrecht te ontzien.
Ook de Europese Commissie financiert de strenge bewaking van deze buitengrenzen. Mensenrechten, zoals bescherming, worden daarbij allesbehalve gerespecteerd.
Gewelddadige pull- en pushbacks, die overigens altijd illegaal en in strijd met het internationaal recht zijn, zijn dus het effect van bewust beleid om het asielrecht in te perken. En dat illegale geweld tegen kwetsbare mensen neemt alleen maar toe. Daar moet een eind aan komen.
Hoe kan dit anders?
Stichting Vluchteling pleit voor veilige en legale routes naar de EU en toegang tot eerlijke asielprocedures.
Binnen de Europese Unie moeten de lidstaten het internationaal recht honoreren en vluchtelingen legale bescherming bieden, via een eerlijke asielprocedure. Daarnaast zouden zij moeten garanderen en monitoren dat er geen geweld gebruikt wordt. Ook moeten zij zorgen dat toegang tot een asielprocedure wordt gegeven.
Ook moeten vluchtelingen evenredig verdeeld worden over de gehele EU, zodat landen op de route van mensen op de vlucht er niet alleen voor staan om hulp en opvang te bieden. Hulpverleners die momenteel wel de helpende hand uitsteken, mogen niet gecriminaliseerd worden.
Ook staan wij voor meer financiering voor goede, veilige en humane opvang rondom landen van herkomst, vaak verscheurd door conflict, zodat mensen minder noodgedwongen doorreizen.
Wat kan jíj doen?
Kom vandaag nog in actie tegen de misstanden aan de randen van Europa. Informeer jezelf, spreek je uit en weet waarop je stemt tijdens bijvoorbeeld de Europese verkiezingen 2024.
Ook kan je onze noodhulp steunen aan de randen van Europa: in Servië, Bosnië en Herzegovina, Griekenland, Polen en Hongarije. Jouw steun draagt bij aan noodhulp zoals juridisch advies, drinkwater, voedsel, slaapzakken, warme kleding en nog veel meer.
Grens bereikt!
Volg de serie reportages waarin Stichting Vluchteling met het oog op de Europese verkiezingen langs de grenzen van Europa reist om misstanden tegen vluchtelingen aan de kaak te stellen.
