De vrijheid om te leven

De vrijheid zélf te bepalen waar je gaat en staat. De vrijheid te denken en te zeggen wat je wilt, te geloven wat je gelooft, lief te hebben van wie je houdt. De vrijheid je eigen leven in te richten, je eigen keuzes te maken. We vinden het in Nederland heel gewoon.

Vrijheid lijkt vanzelfsprekend, maar is het allerminst. Vrijheid heeft onderhoud nodig, is hard werken. Vrijheid moeten we koesteren. Het aantal vluchtelingen wereldwijd groeit; op dit moment zijn bijna 80 miljoen mensen op de vlucht voor oorlog en geweld. Mensen op zoek naar een toekomst waarin zij zélf mogen kiezen hoe hun leven eruit gaat zien. Ik sprak hen, zag hoe zij overleven, vaak met de moed der wanhoop. In Kameroen, Colombia, Congo, Irak, Syrië, op de Griekse eilanden, in Nigeria. Straatarm, mishandeld, misbruikt, verjaagd, radeloos en nergens welkom.

De oprichters van Stichting Vluchteling waren verzetshelden. In deze bijzondere bijlage bij de Volkskrant leest u indrukwekkende verhalen over vrijheid en wat er gebeurt als dat in de knel komt. Neem het prachtige gesprek met Bergliot La Lau – Van Heuven Goedhart, de enige nog in leven zijnde dochter van verzetsheld Gerrit Jan van Heuven Goedhart, de allereerste Hoge Commissaris voor Vluchtelingen van de Verenigde Naties. Zijn kleindochter Pernille La Lau zet de traditie voort als ambassadeur van Stichting Vluchteling.

De 78-jarige Fanny Heymann, die als baby Bergen-Belsen overleefde, gaat in gesprek met de Syrische Ali Aljasem. Ze vinden elkaar in hun verhalen van ontreddering. In het grensplaatsje Diffa in Niger wonen vele duizenden burgers op de vlucht voor de extremistische Boko Haram. De kinderen, geportretteerd door fotograaf Chris de Bode, dromen van een toekomst als schooldirecteur of verpleegster. Geen terreurbeweging die hun dromen af kan nemen.

Dit jaar was er een waarin velen van ons voor het eerst te maken kregen met onvrijheid. Door de corona pandemie moeten we onze bewegingen beperken om het virus onder controle te krijgen. Vrijheid is broos, dat ervaren wij nu. In sommige landen levert corona het laatste zetje. De mensen in Venezuela hebben honger en kunnen niet rekenen op fatsoenlijke gezondheidszorg. De Venezolaanse regering bracht hun land tot aan de rand van de economische afgrond. De pandemie levert de genadeklap voor veel burgers. Radeloos proberen zij een veilig heenkomen te vinden in de buurlanden Colombia, Brazilië en Curaçao.

Vrijheid om te spelen waar je wilt, om te leren wat je wilt, om te zijn wie je bent, waar dan ook ter wereld; juist voor vluchtelingen is dat allesbehalve vanzelfsprekend. Stichting Vluchteling werkt daarom dagelijks aan ieders recht op een leven in veiligheid en vrijheid omdat zij, ver weg, daar net zoveel recht op hebben als u en ik.

Tineke Ceelen
Directeur