Laura H. of Maha?

Vorig jaar bezocht ik het beruchte Al Hol kamp in Syrië, thuis voor toen 70.000 familieleden van extremistische strijders van de Islamitische Staat, waaronder ook Nederlandse vrouwen en hun kinderen. Nog maandenlang werd ik door tal van journalisten gebeld over deze bijzondere reis.

Vader werd vermoord, moeder en kinderen ontvoerd

Herfst 2020. De telefoon piept; een filmpje. Ik kijk naar de hereniging van 16-jarige Maha met haar moeder Nadine. Woorden schieten tekort, zo tragisch. Maha en Nadine zijn Jezidi’s. In 2014 werd het gezin in hun dorp door IS overvallen. Vader werd vermoord, moeder en kinderen ontvoerd. Nadine weigerde seks met een IS-strijder. Voor straf vergreep de Jemenitische extremist zich toen aan de 10-jarige Maha, voor de ogen van haar moeder. Nadine kon haar doodsbang gillende dochtertje niet helpen.

Nadine en Maha zijn jarenlang mishandeld

Dat was slechts het begin van jaren van gevangenschap, wrede mishandeling en verkrachting. Moeder en dochter raakten gescheiden, na hun verkoop op openbare slavenmarkten. Nadine werd uiteindelijk vrijgekocht door haar familie en vertrok naar het buitenland. Er was geen reden aan te nemen dat haar dochter nog in leven was. Maha bleef jarenlang spoorloos. Tot afgelopen april; het meisje was gezien in Al Hol kamp.  

Nu woont Maha in Iraaks-Koerdistan waar duizenden Jezidi’s in eindeloze, troosteloze tentenkampen worden opgevangen. Hereniging met haar moeder blijkt een slopend bureaucratisch proces.  

Stelt u het zich eens voor. Uw dochter. Na jaren ontdekt u dat uw kind leeft en toch kunt u haar niet vasthouden, vertellen hoeveel u haar gemist hebt, hoeveel u van haar houdt. Of ga eens in de schoenen staan van zo’n jong meisje. Talloze keren verkracht. En alhoewel je moeder leeft, je niet in haar armen weg kunt kruipen.

Ik zag een inzamelingsactie om geld bij elkaar te brengen om moeder en dochter dan maar in Irak te herenigen. We hielpen. Onlangs vlogen Nadine en Maha elkaar in de armen, na zes lange jaren.

Honderden soortgelijke verhalen

Nu staat Al Hol kamp en zijn IS-bewoners weer in de schijnwerpers. De Koerden berichtten onlangs dat ze de IS’ers zullen laten gaan. Ze vroegen, tevergeefs, oneindig vaak om hulp van de internationale gemeenschap bij de bewaking en berechting van de extremisten. En dan is er het theaterstuk over Nederlands IS-meisje Laura H.

Opnieuw lees ik nergens ook maar een woord over hun slachtoffers, de Jezidi’s.

Verdrietig en onacceptabel; die bijna verlekkerde aandacht voor de daders en niet voor de Maha’s van deze wereld.

Tineke Ceelen (directeur Stichting Vluchteling)

Benieuwd waar Tineke de laatste tijd nog meer een column over heeft geschreven? Kijk dan eens op haar persoonlijke pagina.