Reisverslag dag 5 Griekenland: Mukisa huilt van opluchting

Lesbos, 27 september 2019

Mukisa ontvluchtte eind januari zijn eigen familie in zijn land Oeganda. Nadat de van huis uit Islamitische Mukisa met een Christelijke vrouw trouwde en zich bekeerde tot het Christendom is hij zijn leven niet meer zeker. Mukisa's winkeltje werd in brand gestoken, hij ontving talloze dreigbrieven en ook zijn eigen familie vindt dat Mukisa de dood verdient omdat hij de Islam de rug toekeerde.

Geld om ook voor de beide kinderen de reis naar Europa te betalen was er niet, en dus liet Mukisa zijn kinderen achter bij de moeder van zijn vrouw. De pijn van het gemis van zijn kinderen is bijna tastbaar.

Mukisa beschrijft in ijzig detail wat hij meemaakte op zijn tocht naar Europa. 'Ik kom uit een klein dorp in midden Oeganda', licht hij toe, 'ik wist niet dat ik over een zee moest om in Europa te komen, ik kan niet zwemmen. Ze hadden me niets verteld, en toen moesten we in die boot klimmen'.

De eerste poging van Mukisa en zijn vrouw om van Turkije naar Griekenland te varen ging mis toen de boot ineens begon te zinken. 'We moesten onze bagage overboord zetten in de hoop dat we zouden blijven drijven, maar er liep steeds meer water de boot in'. Mukisas ogen zijn wijd opengesperd als hij over deze boottocht vertelt. 'We hadden een Grieks nummer gekregen om in geval van nood te bellen, de mensen aan de telefoon zeiden dat ze binnen een half uur bij ons zouden zijn, dat we niet meer moesten bellen'. Maar de passagiers in doodsnood belden om beurten naar het noodnummer, en zo kwam de Turkse kustwacht hen op het spoor. Mukisa werd gearresteerd en met 300 anderen in een smerige cel opgesloten. Na drie weken werd hij met een brief dat hij binnen 15 dagen Turkije verlaten moest hebben weer op straat gezet.

Uiteindelijk slaagde de derde poging om Griekenland te bereiken en nu zit Mukisa met 12 mensen in een containerwoning. Twee pasgeboren baby's huilen veel, er is altijd onenigheid of de airco aan of juist uit moet. Hij heeft veel last van herbelevingen en nachtmerries, hij is doodsbang in het donker, maar de andere containerbewoners willen de lamp 's nachts uit. Mukisa sliep nauwelijks en raakt meer en meer verstrikt in zijn traumatische herinneringen. Hij is ook ernstig ziek, hij geeft vrijwel dagelijks bloed op, maar er is op het eiland geen passende medische zorg voor zijn ziekte. 'Ik denk niet dat ik nog veel leven voor me heb', vertrouwt Mukisa mij toe.

Met hulp van psycholoog Dhukas kreeg Mukisa psychologische ondersteuning en antidepressiva. 'Ik dacht dat ik nooit meer zou kunnen slapen', vertelt hij, 'maar dankzij jullie hulp slaap ik bijna elke nacht'.

Sinds 23 maart is Mukisa op Lesbos, en ondanks zijn status als extra kwetsbare vluchteling is hij ook een half jaar na aankomst nog altijd niet overgebracht naar Athene, waar hij wel adequate zorg zou kunnen krijgen.

Helemaal aan het einde van ons gesprek, Alsof hij het eigenlijk zelf niet gelooft, vertelt hij ons met zachte timide stem: 'vanochtend hebben de autoriteiten verteld dat ik morgen doorreis naar het vasteland'. Mukisa huilt, van opluchting en verdriet, ook psycholoog Dhukas en ik wrijven de tranen uit onze ogen, geraakt door deze sympathieke, broze man.

Exclusief gesprek met Mukisa: getraumatiseerd op de vlucht. Bekijk de video.