Afgelopen zomer opende de Nederlandse arts Elisa Janszen de eerste medische kliniek voor Venezolaanse vluchtelingen zonder papieren op Curaçao. Dankzij de steun van onder andere Stichting Vluchteling, heeft zij al 1.000 Venezolanen hulp kunnen bieden.
Door het ineenstorten van de economie in Venezuela, zijn al meer dan 3,4 miljoen Venezolanen gevlucht naar buurlanden zoals Colombia, Ecuador en Curaçao. Naar schatting verblijven op dit moment ongeveer 26.000 Venezolaanse vluchtelingen op Curaçao. Samen vormen zij 20 procent van de eilandbevolking.
Elisa Janszen werkte voorheen in het ziekenhuis op Curaçao. Met de komst van duizenden vluchtelingen uit Venezuela na het ineenstorten van de economie in het land, besloot zij een kliniek op te zetten. Zij is de enige arts in de kliniek ‘Salú pa Tur’, wat ‘gezondheid voor allen’ betekent. Verder is ze vooral afhankelijk van vrijwilligers. De kliniek draait op financiële steun van Stichting Vluchteling en UNHCR. Het Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur van Curaçao heeft een ontheffing gegeven voor de kliniek. Materialen, apparatuur en gereedschap komen van lokale bedrijven. Daarnaast dragen veel artsen buiten de kliniek een steentje bij: zij bieden de mogelijkheid tot overleg en gratis consulten in spoedgevallen.
Het is zeker een verantwoordelijkheid, maar ik vind het niet moeilijk. Naast goede zorg, probeer ik deze mensen ook een luisterend oor te bieden. Voor mij is dat normaal om te doen.
Elisa Janszen
Chronische ziekten: Maria (50) heeft diabetes
Elke patiënt is welkom in de kliniek, ook vluchtelingen met een chronische ziekte, zoals hiv of diabetes. Op een dag kwam de 50-jarige Maria op bezoek, zij bleek een veel te hoog suikergehalte in haar urine te hebben. Dit is niet haar echte naam; omdat zij geen verblijfspapieren heeft, kunnen we haar echte naam niet gebruiken. Arts Elisa heeft haar in behandeling genomen en Maria is gestart met medicatie. Maria begreep haar diagnose niet en raakte erg gestrest. Daarom heeft Elisa haar met een psycholoog laten praten. Tegenwoordig zwemt en sport Maria er lustig op los en is zij al aardig afgevallen. Sinds twee weken is Maria’s medische toestand stabiel, zij hoeft tot haar eigen verbazing pas over een maand terug te komen!
De behandeling van vluchtelingen met chronische ziekten is niet altijd makkelijk: “Een patiënt met een chronische ziekte zoals diabetes, moet wel in staat zijn om een bloedsuikermeter of een onderzoek te kunnen betalen”, vertelt Elisa. “Bovendien is regelmatige controle belangrijk, en soms hebben de mensen geen geld of vervoer om naar de kliniek te komen.”
Angst overheerst
Naast de weinige financiële middelen, zijn veel vluchtelingen bang om behandeld te worden. Mensen denken bijvoorbeeld dat de politie of immigratiedienst hen in de kliniek opwacht. Het is lastig voor Elisa om patiënten te overtuigen van het belang van een onderzoek in het ziekenhuis. Zij spreekt bijvoorbeeld veel mishandelde vrouwen die een medische verklaring nodig hebben om aangifte te kunnen doen. Ondanks dat zij hier als vluchtelingen zonder papieren wel aangifte van kunnen doen, zijn zij toch bang om naar de politie te stappen. Soms worden zij ook bedreigd: “Je kunt niet naar de politie, want dan ga ik al je illegale vrienden aangeven.”
Fotocredits: Herman Volker
Sinds de opening deze zomer heeft Elisa maar liefst 1.000 patiënten geholpen in de kliniek.
Wat doen wij nog meer voor vluchtelingen?
Mobiele medische zorg in de provincie Hama
Levensreddende medische zorg en voedselhulp voor ontheemden in de Baidoa en Burhakaba districten
Noodhulp voor slachtoffers overstromingen Pakistan
Verbetering van toegang tot medische zorg in Idlib, Hama en Damascus
Water, sanitaire voorzieningen en cashhulp voor ontheemden in de regio Oromia
Medische hulp en noodpakketten voor aardbevingsslachtoffers in Hama en Idlib
Medische zorg, voorlichting en levensonderhoud van ontheemden in provincie Akobo
Medische zorg en bescherming voor Venezolaanse vluchtelingen
Noodhulp, bescherming en medische zorg voor mensen op de vlucht in Bosnië en Herzegovina
Basis gezondheidzorg door rugzakdokters
Geestelijke gezondheid en psychosociaal welzijn in Kumba
Voedselhulp en noodpakketten aan mensen op de vlucht in de provincie Lake
Noodhulp aan ontheemden in Lviv en in het oosten van Oekraïne
Medische zorg voor ontheemden en lokale bevolking in Fada
Toegang tot onderwijs voor slachtoffers aardbeving
Voedsel, water en hygiëne voor ondervoede kinderen en vrouwen
Voedsel, medische zorg en voorlichting voor ontheemden in regio Ouahigouya en Gourcy
Psychosociale zorg voor vluchtelingen op Lesbos
Voedsel en hygiene voor ontheemden in Mopti
Medische-, psychologische- en traumahulp voor vluchtelingen uit Oekraïne
Medische zorg in provincies Aleppo, Idleb en Salqin
Spoedhulp en bescherming voor Rohingya-vluchtelingen in Cox's Bazar
Medische zorg voor Afghaanse vluchtelingen in Teheran, Iran
Gezondheidszorg voor kwetsbare bevolking en ontheemden in Venezuela
Noodhulp aan aardbevingsslachtoffers in Gaziantep, Maras en Adiyaman
Steun aan door droogte en conflicten getroffen ontheemden en gastgemeenschappen in Liban-zone
Kleding en hulppakketten voor slachtoffers aardbeving in Hatay
Medische zorg, voedsel en onderdak voor ontheemden
Voedseldistributie aan ontheemden en inwoners van Odesa
Medische zorg en noodvoeding in Kabul
Hulpcentrum voor integratie en noodhulp in Bosnië en Herzegovina
Noodhulp en bescherming voor slachtoffers gewapende conflicten en overstromingen
Voedselhulp en hulppakketten voor ontheemden en gastgemeenschappen in Noord-Kivu
Medische zorg en veilige bevallingen voor ontheemde vrouwen in Kandahar
Medische en psychosociale hulp voor overlevers van seksueel geweld
Cashhulp, medische zorg en veilig drinkwater voor getroffen Oekraïners
Medische hulp en medicatie voor Oekraïense oorlogsslachtoffers
Financiële steun en sanitaire voorzieningen voor Venezolaanse vluchtelingen
Medische en psychologische zorg in Sinjar, Irak
Kleinschalige subsidies voor hulp aan Oekraïense initiatieven
Levensreddende (medische) noodhulp voor Oekrainers op de vlucht
Bescherming en noodhulp voor overlevenden van seksueel geweld
Medische zorg voor vluchtelingen en lokale bevolking in Colombia en Venezuela
Water en sanitaire voorzieningen in vluchtelingenkamp Um-Rakouba, Soedan
Water en voedsel voor ontheemden in Lake provincie
Scholing, hulppakketten en medische zorg voor jongeren en gezinnen in Noord-Kivu
Financiële steun voor onderdak in het noorden van Libanon
Ondersteuning van mensen op de vlucht in Noord-Servië
Noodhulp voor door overstroming getroffen ontheemden in N'Djamena
Noodhulp aan door overstroming getroffen gezinnen in Mandera
Gezondheidszorg voor ongedocumenteerde Venezolaanse vluchtelingen
Psychologische hulp in Odesa en omgeving
Opvang in Krakau van Oekraïense vluchtelingen met een handicap en hun families
Gezondheid 
Bescherming 
Onderwijs 
Economisch welzijn 