Als je leven begint in een van ’s werelds grootste vluchtelingenkampen

De moeder van het jongetje wiegt hem zachtjes heen en weer terwijl zij wachten voor een eerste gezondheidscheck in een Health Center gesteund door Stichting Vluchteling. ‘Dit is de eerste keer dat ik ben bevallen in een Health Center’, zegt Shahera*. De moeder heeft naast het jongetje nog 4 andere kinderen.

Elke dag worden er ongeveer 60 baby’s geboren in het Kutupalong vluchtelingenkamp in Bangladesh

Elke dag worden er ongeveer 60 baby’s geboren in het Kutupalong vluchtelingenkamp in Bangladesh, waar meer dan 700.000 Rohingya zich ophouden, gevlucht voor vervolging en geweld in buurland Myanmar. Naar schatting bevalt 80% van de vrouwen in het kamp in zelfgemaakte tenten en niet in de Health Centers. Hiermee lopen zij het risico op complicaties en hebben ze geen toegang tot medicatie. Deze geïmproviseerde huizen, vaak niet meer dan een constructie van bamboe en zeil op een modderige ondergrond, staan op overvolle steile hellingen. Er is daarnaast geen schoon drinkwater direct beschikbaar, wat de kans op infectie tijdens een bevalling vergroot.

‘Voor vrouwen die in de nacht bevallen is het nog gevaarlijker’, legt Esther Nyambu, coördinator reproductieve gezondheid van de International Rescue Committee (IRC, partner van Stichting Vluchteling), uit. ‘Het is moeilijk navigeren over de steile paden en door de hevige regenval nu tijdens het regenseizoen zijn de paden ook heel glad en moeilijk begaanbaar. Het grootste deel van het kamp is daarnaast ook niet verlicht waardoor de route voor (aankomende) moeders naar het Health Center niet zichtbaar is.’

Vrijwilligers als Fatima gaan van deur tot deur in het kamp om vrouwen in verwachting aan te moedigen zich te melden in de Health Centers als ze moeten bevallen.

Vrijwilligers als Fatima gaan van deur tot deur in het kamp om vrouwen in verwachting aan te moedigen zich te melden in de Health Centers als ze moeten bevallen. ‘De dag voor de bevalling was ik thuis bij Shahera,’ zegt Fatima. ‘Ik hoorde haar huilen en ik vroeg haar waarom ze verdrietig was.’ Shahera vertelde Fatima dat ze in verwachting was en veel pijn had. Fatima: ‘Ik vertelde haar dat het allemaal goed ging komen. Ik vertelde haar over de Health Centers waar er voor haar gezorgd zou worden zonder enige kosten.’ Toen Shahera de volgende dag moest bevallen, stuurde ze haar man naar het Health Center waarna zij werd opgehaald door enkele vrijwilligers.

Het team in het gezondheidscentrum gaf haar pijnmedicatie en de verloskundige stond haar bij met woord en daad. ‘Ik voelde me veilig en wist dat het goed zou komen’, aldus Shahera.

Onbetaalbaar en onbereikbaar

Shahera en haar man zijn de medewerkers van het Health Center erg dankbaar. Shahera: ‘Deze steun en zorg zou anders onbetaalbaar en onbereikbaar voor ons zijn geweest, ik was na twee dagen weer aangesterkt, dat was thuis niet gelukt. Daar was er niemand die mij had kunnen helpen.’ De moeilijke en vaak ook gevaarlijke omstandigheden in het kamp zorgen voor een toename van het risico op een miskraam en door het ontbreken van schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen worden veel moeders in verwachting ziek.

Vitamines en mineralen

‘Het komt veel voor dat moeders geen toegang hebben tot de vitamines en mineralen die zij nodig hebben om een gezonde baby op de wereld te zetten,’ aldus Ester Nyambu. ‘Nadat de baby is geboren is de kans op infectie en ziekte ook groter. Daarom zijn deze Health Centers zo belangrijk voor moeders en baby’s.’

moeder en baby maken het goed

‘Ik zou het aan iedereen in het kamp aanraden om hier te bevallen, de dokter en verloskundige hebben heel goed voor mij gezorgd,’ aldus Shahera. Op het moment van schrijven van dit artikel maken zowel moeder als baby het goed.

*Namen zijn gefingeerd om de betrokkenen te beschermen.